ایمنی و بهداشت صنایع کوچک (واحدهای صنفی) پاورپوینت PPT تعداد بازدید : 1556
ایمنی بهداشت صنایع کوچک (واحدهای صنفی)
كارگران صنايع كوچك سهم بزرگي از كل نيروي كار را (نزدیک به 50 درصد) شامل میشوند. به سبب اندازه اين صنايع آنها از بسياري از مزايايي صنايع بزرگ محرومند كه از جمله آنها دسترسي ناكافي به خدمات بهداشت حرفه اي است. تعاريف متعددي از صنايع كوچك وجود دارد اما معمولاً صنايع با كاركنان زير 25 نفر را صنايع كوچك مینامند. اين تعريف محدودیتهای زيادي دارد كه از جمله آن ميزان سرمايه متفاوت، سطح تكنولوژي، ميزان تخصص مديران و آموزش كارگران در آن ناديده گرفته میشود.
در كل اين كارگران جمع بزرگي از كارگران هر كشور را تشكيل میدهند كه كشور ما نيز از اين قاعده مستثنا نيست به طوريكه بخش عمده صنايع كشور ما را نيز صنايع كوچك تشكيل میدهند و در نتيجه كاركنان آن نيز سهم بزرگي از نيروي انساني شاغل را تشكيل میدهند. از آنجا كه اندازه این صنایع آنقدر نيست كه يك متخصّص بهداشت حرفهای تمام وقت جذب کنند، در نتيجه آنها از اين خدمات بهداشت حرفه اي محروم میشوند. معمولاً مديريت اين صنايع كم سواد ترند و در زمينه بهداشت حرفه اي نمیدانند يا چيزي نمیدانند يا در اين مورد وقت هم نمیگذارند چرا که انواع و اقسام كارها به آنها سپرده شده و در نتيجه توجه كافي به اين موضوع ندارند. بدين معني كه بهداشت حرفه اي در اولويت كاري آنها قرار ندارد. فضاي فيزيكي اين صنايع معمولاً نسبت به صنايع بزرگ چندان مطلوب نیست. معمولاً به كارگران دستمزدهای كمتري پرداخت میشود و عموماً تحصیلات کمتری دارند. از نظر وضعيت بهداشتي نيز در مرتبه پایینتری قرار دارند؛ و جاي ديگري نيز نمیتوانند كار گير بياورند. البته كارگران جوان تر كه اين امكان براي آنها وجود دارد مرتب كار عوض میکنند و در نتيجه مرتب كارگري تازه كار قلمداد شده و مشكلات ايمني و بهداشتي خاص خود را خواهند داشت. در اين صنايع به آن دسته از برنامه هاي بهداشتي بيشتر تمايل نشان داده میشود كه كمتر به آنها نياز است يعني اولویتهای بهداشتي خود را نمیدانند. بازرسان محیطهای كاري نيز معمولاً در مییابند كه بازرسي از صنايع بزرگ آسانتر است و جلب همكاري آنها نيز آسانتر است.
صنايع بزرگ همچنين وجهه اجتماعي دارند و نمیخواهند به خاطر مشكلات بهداشت حرفه اي يا داشتن حوادث اين وجهه را از دست بدهند و در نتيجه در اين امور وقت و پول بيشتري را صرف میکنند به طوری که سيستم ايمني و بهداشت جز جدانشدني اين صنايع است. اين در حالی است كه در صنايع كوچك اين وجهه چندان اهمييت ندارد.
برخي از راهكارهاي اصلي كه ميتواند به بهبود بهداشت حرفه اي در صنايع كوچك كمك كند شامل:
- يك كاسه كردن منابع (استفاده از شرکت های خدمات مهندسی بهداشت حرفهای و طب کار)
-
همچنين در صورت نياز به خدمات ويژه ديگر مثل آموزش، اندازهگيري و غیره نيز ممكن است در صورت نياز با تقبل هزينه بيشتر نيز صورت گيرد.
- استفاده از متخصصین ارائه دهنده خدمات بهداشت حرفه اي به صورت پاره وقت
- اگرچه در اعلاميه آلماآتا خدمات بهداشت حرفه اي جزء خدمات بهداشتي اوليه نيست ولي میتوان با ارائه آموزشهای اوليه لازم به اين پرسنل آنها را در زمان ارائه خدمات خود قویتر كرد.
- استفاده از منابع موجود در همان صنعت
در سالهای اخير سازمان جهاني كار چندين برنامه مرتبط با صنايع كوچك داشته است كه يكي از آنها برنامه ارائه خدمات كم هزينه براي بهبود شرايط كار بوده است. امكان ديگر آنها ارائه آموزش کمکهای اولیه براي پوشش جمعيت بيشتري از كارگران و همچنين ارائه آموزشهای اوليه ايمني و بهداشت حرفه اي در مورد جنبه هاي پيشگيرانه در طي دوره هاي آموزشي بوده است. مشابه چنين طرحي طرح بهگر در ايران است كه با اين رويكرد افرادي از داخل اين صنايع را در مورد اصول اوليه بهداشت حرفه اي آموزش داده و به صنايع روانه میکنند. البته بايد در مورد كيفيت عملي خدمات ارائه شده توسط اين افراد و بازده اين برنامهها مطالعات كافي صورت گيرد».
در فایل پیوست که به صورت پاورپوینت می باشد انواع راههای ارزان قیمت کنترلی در صنایع کوچک به صورت مصور جهت دانلود بارگذاری شده است.